ABA

UYGULAMALI DAVRANIŞ ANALİZİ/APPLIED BEHAVIOR ANALYSIS/ABA

ABA Sosyal önem taşıyan davranışları değiştirmeyi, öğretmeyi amaçlayan davranışçı psikolojinin öne sürdüğü, davranış temel prensiplerine dayalı süreçleri kullanan bir bilim dalıdır.

• ABC ANEKTOD KAYDI
  Bireyi doğal ortamda gözlemlerken anektod kaydı tutulur. ABC (A-antecedent B-behavıor C-consequence) kaydında belli bir ortamda gerçekleşen davranışların ve bu davranışların öncesi ve sonrasında yer alan olaylar kayıt altında tutulur.
• ABA/UYGULAMALI DAVRANIŞ ANALİZİ AVANTAJLARI

-Somut gözlemlerden yola çıkar. Bireye kazandırılması hedeflenen davranışın gözlemlenip, buna uygun hedeflerle çalışılması planlanır.
-Kazanımlar veya azaltılması hedeflenen davranışların hangi oranda olduğu grafiklerle planlanır.
-Kısa zaman çerçevesinde davranış kazandırma, davranış değiştirme, problemli davranışların azaltılması mümkündür.
-Pekiştireç kullanımıyla davranışın kalıcılığı hedeflenir.

• GÖZLEM

Birey ayrıntılı gözlemlenir. Kayıt data tutularak davranışlar ve/veya edinimler hakkında fikir sahibi olunur.

• BECERİ ANALİZİ

Hem değerlendirme hem öğretim tekniğidir. Davranış öğretilebilecek en küçük basamaklara ayrılır. Hedeflerin güçlüğüne, yapılış sırasına ve gelişimsel sıraya göre hazırlanır. Data kaydı ile hangi basamağı yapıp/yapmadığı analiz edilir.

• DAVRANIŞSAL AMAÇ NEDİR

Davranış bireye kazandırmak, işlediğimiz problem davranış, bilişsel akademik bilgi vs. diye tanımlanır.
Hedef davranışın en önemli özelliği ÖLÇÜLEBİLİR ve GÖZLEMLENEBİLİR olmasıdır.

• PEKİŞTİREÇ KULLANIMI

Sürekli pekiştirme:Her doğru tepkiden sonra hemen sunulan pekiştirme sistemidir. Örneğin; Sabit oranlı/aralıklı pekiştirme: Her 3 doğru tepkiden sonra pekiştirme.

• YARDIM/İPUÇLARI KULLANIMI
• Sözel yardım: Sözel olarak çocuğa verilen uyaran.
• Model olma: Model olunarak taklit edilmesinin sağlanması.
• İşaret: Bireyin dikkatini çeken sözel olmayan fiziksel uyaran.
• Fiziksel Yardım: Bireyi doğru seçeneğe yönlendirici bütün fiziksel uyarandır.
• Bu Program İle Bireyin;
• 1) İşlevsel becerilerin kazandırılmasına ön koşul oluşturan temel eşleme ve taklit becerilerini geliştirmeleri,
• 2) Sosyal etkileşim başlatma ve sürdürme becerilerini geliştirmeleri,
• 3) Alıcı ve ifade edici dil becerilerini geliştirmeleri,
• 4) İletişim becerilerini geliştirmeleri,
• 5) Bağımsız çalışma ve işlevde bulunma ile organize olma becerilerini kazanmaları,
• 6) Öz bakım ve günlük yaşam becerilerini geliştirmeleri,
• 7) Akademik becerilerini geliştirmeleri,
• 8) Toplumsal yaşama katılım ve sosyal uyum becerilerini geliştirmeleri beklenmektedir.
• otizm spekturumdaki çocuklarda, yaygın gelişimsel bozukluğu olan çocuklarda da uygulanabilir